DİSLEKSİNİN GRUPLARI
Çocukların okula başlamalarıyla beraber aileleri onlar için çeşitli beklentilere girer.
O zamana kadar her şey yolunda gitmiştir ve gelecek onlar için çok parlak görünmektedir. Aileler çocuklarıyla ilgili hayaller kurarlar. Acaba hangi mesleği seçecek?
İnanılmaz bir hayal gücü var kesinlikle çok yaratıcı bence bilim adam olmalı… Bu beklentiler ve hayaller birçok aile için tahmin edilebildiği gibi gerçekleşse de bazı ailelerde hayal kırıklığı yaratabilir. Çocukların harika bir performans sergiledikleri konusunda emin olan aileler, çocuklarının okula başlamasıyla birlikte çok sert duvara çarpmaya başlayabilirler.
Oysaki her çocuğun gelişimi özellikleri, kişisel özellikleri farklıdır. Bazısı çok hızlı bir şekilde ilerlerken bazısı için biraz zaman gerekebilir. Herhangi bir zihinsel sorun olmamasına rağmen çocuklar çeşitli gerilikler, gecikmeler yaşayabilirler. Okul çağıyla beraber karşılaşabilecek en önemli sorunlardan birisi de DİSLEKSİ’dir.
Özel öğrenme güçlüğü olarak da isimlendirilen bu tanı kendi içinde üç gruba ayrılır.
Okuma Bozukluğu ( disleksi)
Yazma Bozukluğu ( disgrafi)
Aritmetik Bozukluk ( diskalkuli)
Bazı çocuklar normal veya normalin üstünde zekâ kapasitesine sahip olmalarına rağmen okumayı, yazmayı, aritmetik becerilerini, yönleri, saati, zamanı, bazı kavramları ve benzeri öğrenme de sıkıntı yaşarlar. Bu tür SORUNLAR genellikle çocuğun ilk öğretmeye başlamasıyla beraber hatta genellikle ikinci sınıf itibari ile dikkat çekici hale gelir.
Çocuk okuyamammakta veya okusa da yanlış, eksik, hatalı okumaktadır.
B harfini D, “ev” kelimesini “ve” olarak okuyabilir.
Okurken satır atladığığında görülebilir. Aslında o kadar zekidir ki ne kadar yanlış okursa okusun dinleyenler bunu fark etmeyebilir.
“Ayşe o gün Ankara’ya gidecekti” cümlesini “Ayşe o gün Antalya’ya gidecek” şeklinde okuyunca sadece dinleyen birinin buradaki hatayı fark etmesi çokta kolay değil.
Sayılar, problemler, çarpı tablosu, dört işlem, karar vermek, o kadar karmaşık ve içinden çıkılmazdır ki, sayıları doğru okuyup yazsa bile eğer okuma sorunu yaşıyorsa zaten karşılaşacağı problemleri okumada ve anlamada sıkıntı yaşayacaktır.
OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE DİSLEKSİ BELİRTİLERİ
Tek başına giyinme de güçlük çekme, giyinirken mutlaka yardıma ihtiyaç duyma.
Ayakkabılarını bağlamayı geç öğrenme ya da öğrenmeme.
Sol ayağını sağ ayakkabıya, sağ ayağını ise sol ayakkabıya yerleştirmeye çalışma.
Düğme iliklemeyi geç öğrenme ya da öğrenememe
Çeşitli sakarlıklar yapma yapma, yürürken aşırı ölçüde takılma ve bir şeylere çarpma.
Topu yakalama, fırlatma ve topa vurma da güçlük çekme
Renkleri sürekli yanlış isimlendirme
Sık sık görülen ifade karışıklıkları( Sarı top yerine tarı sop)
Yön bildiren sözcükleri birbirine karıştırma
Basit bir melodinin ritmine el çırparak uyum sağlamada güçlük çekme
Okul öncesi dönemde peltek konuşma
Dizileri serileri anımsama da sorun yaşama
Sağı solu birbirine karıştırma
Çoğunlukla görülen ilgisizlik, dikkatsizlik
Sıradan bir günün zaman sıralamasını karıştırma
Bir takım yönergeleri izlemede görülen SORUNLAR
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ GÖZLENEN ÇOCUKLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ
OKUL BAŞARISIZLIĞI
OKUMA BOZUKLUĞU
YAZMA BOZUKLUĞU
MATEMATİĞİ ANLAMADA GÜÇLÜK
ORGANIZE OLMA BECERİSİNDE GÜÇLÜK
ORYANTASYON BECERİLERINDE GÜÇLÜK
MOTOR BECERİLERDE GÜÇLÜK
DIL VE KONUŞMA BECERİLERİNDE GÜÇLÜK
ALGISAL VE ALGISAL MOTOR GÜÇLÜKLER
DAVRANIŞSAL VE TOPLUMSAL UYUM GÜÇLÜKLERİ
OKUMA BOZUKLUPUNUN (DİSLEKSİ) TİPİK ÖZELLİKLERİ
Okuma hızı ve niteliği yaşıtlarından geridir.
Harfleri tanımda güçlük yaşarlar.
Harf ve sembol arasında ilişki kurmada güçlük yaşarlar.
Harflerin seslerini öğrenme de güçlük yaşarlar
Kelimeleri hecele de güçlük yaşarlar.
Sınıf düzeyinde bir parçayı okuduğunda anlamakta zorlanırlar
Başkasının okuduklarını daha iyi anlarlar.
Dinlediği, okuduğu öyküyü sırasına uygun anlatamazlar.
Haftanın günlerini, ayları, mevsimleri hatırlama da, sırasıyla sayma da, rastgele sorulduğunda saymada sorun yaşarlar.
Sayıları ve harfleri sıralamada sorun yaşarlar
Alfabenin harflerinin sırasını karıştırırlar
Harflerin, sayıların yerlerini karıştırırlar.(123 – 132 / ev – ve gibi )
Yapılması gereken işleri sıraya koyamazlar.
YAZMA BOZUKLUĞUNUN (DİSGRAFİ) TİPİK ÖZELLİKLERİ
Yaşıtlarına göre okunaksız ve çirkin el yazıları olabilir.
Sınıf düzeyine göre yavaş yazma görülebilir.
Tahtadan yazı kopya etme, söylenenleri yazmada zorluk yaşayabilirler.
Paragraf ve sayfa düzeni kötüdür.
Bazı harf, sayı, kelimeleri ters yazma (b-d, m-n, ı-i, 2-5, d-t, ğ-g, g-y )
İmla ve noktalama hataları yapabilirler.
Kelimeler arasında uygun boşluk bırakmazlar.
ARİTMATİK BOZUKLUĞUN (DİSKALKULİ) TİPİK ÖZELLİKLERİ
Aritmetik/Sayısal derslerde zorlanırlar.
Dört işlemi yapmakta zorlanırlar.
Parmakla sayarlar.
Problem çözmek için takip edilmesi gereken sıralamaya karar veremezler.
Sayı kavramını anlamakta güçlük çekerler.
Aritmetik sembollerini öğrenmekte zorlanırlar.
(Kaynak: 2010 Mine Gür)